Skocz do zawartości
jedrus

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o oponach

Rekomendowane odpowiedzi

Przeczytaj też nasze inne tematy związane z tym tematem:

 

Oznaczenia na oponach

opona.thumb.jpg.600443b6122938932ebb7b254e26eb17.jpgwymiary-opony-907.jpg.9309e8c6e7a4ea82477cf358ee09506e.jpg
źródło źródło

Główne oznaczenia na oponach, oprócz nazwy producenta i nazwy opony, to jej rozmiary.

Przyjrzyjmy się więc rozmiarom na przykładzie:

225/55 R17 97 W

  • 225 - szerokość opony w milimetrach
  • 55 - wysokość profilu opony
  • R - oznaczenie typu budowy opony, w tym przypadku - radialna
  • 17 - wewnętrzna średnica opony, inaczej mówiąc - średnica felgi w calach, na jakiej musi być zamontowana opona
  • 97 - indeks nośności opony
  • W - indeks prędkości opony

Szerokość opony

Wyrażona w milimetrach, szerokość całej opony (a nie samego bieżnika) czyli od jej zewnętrznej do wewnętrznej części. Szerokość opony musi korelować z szerokością felgi - opona powinna być minimalnie szersza niż felga. Więcej na ten temat znajdziesz w naszym drugim opracowaniu - wszystko, co powinieneś wiedzieć o felgach.

Wysokość profilu opony

Wysokość profilu opony - to stosunek wysokości opony do jej szerokości, wyrażony w procentach. Obliczamy go przez podzielenie wysokości przez szerokości opony. W naszym przykładzie 55 oznacza więc, że wysokość tej konkretnej opony stanowi 55% jej szerokości. Przy przykładowej szerokości opony 225mm i podanej 55% wysokości profilu opony, wysokość w milimetrach wynosi w przybliżeniu 124mm. Gdyby współczynnik ten wynosił 45, to wysokość profilu opony wynosiłby w przybliżeniu 101mm, czyli przeszło 20mm mniej.

Wysokość profilu opony powinniśmy dobrać zarówno do miejsca w nadkolu (a więc rozmiaru felgi) a także naszych preferencji odnośnie stylu jazdy. Im mniejszy współczynnik wysokości profilu opony (np. 45) tym niższy profil opony lub mówiąc kolokwialnie "mniej gumy na wysokość". Im wyższy współczynnik wysokości profilu opony (np. 65) tym większa wysokość profilu opony, bardziej komfortowa jazda ale zarazem mniej atrakcyjny wygląd całego koła samochodzie osobowym (tzn. "balony").

Opony nisko-profilowe (o małym współczynniku wysokości profilu opony) tzn. takie poniżej 50% wysokości profilu opony mają swoje wady i zalety.

Wady:

  • gorsza amortyzacja na dziurawych, nierównych nawierzchniach
  • możliwe pogorszenie właściwości jezdnych na drogach o głębokich koleinach
  • większa podatność na uszkodzenia samych opon jak i felg - dziury, krawężniki

Kiedyś do wad zaliczano również szybsze ścieranie się i większą podatność na aquaplanning, jednak przy stosowanych obecnie technologii produkcji opon, bieżnikach i materiałach, z których są wykonywane ten argument traci na znaczeniu.

Zalety:

  • lepsze osiągi - zarówno w drodze hamowania jak i przyspieszania, skręcania
  • atrakcyjniejszy wygląd pojazdu, lepszy wygląd na feldze
  • lepsze prowadzenia samochodów z niskim zawieszeniem

Typ budowy opony

Mamy właściwie dwie możliwości:

  • R - budowa radialna - w samochodach osobowych właściwie jedyna dostępna w dzisiejszych czasach
  • brak oznaczenia R - opona diagonalna

Jako, że jedyne stosowane rodzaje budowy opon do samochodów osobowych to opony radialne (oznaczenie R) ciekawskich odsyłamy do artykułu o różnicach - wykracza on poza zakres naszych zainteresowań :)

Wewnętrzna średnica opony / rozmiar felgi

Jeśli cokolwiek tutaj wymaga wyjaśnienia to... nie wiem co :D

Indeks nośności opony

Sprawa bardzo istotna - oznacza maksymalne obciążenie jakie może wytrzymać napełniona do maksymalnego bezpiecznego poziomu ciśnienia. Jest to indeks, nie liczba kilogramów. Poniżej prezentujemy tabelę indeksów nośności opony. Bardzo ważne jest aby dobierać oponę do konkretnego modelu samochodu - jego wagi wraz z wyposażeniem dodatkowym. Najlepiej stosować opony z przewidzianym przez producenta samochodu indeksem nośności.

Dobierając zbyt małą nośność opony możemy narazić się na jej pęknięcie podczas jazdy, co może mieć drastyczne konsekwencje. Nic nie stoi na przeszkodzie aby dobrać opony z wyższym indeksem nośności - w niektórych przypadkach możemy zyskać lepszą stabilność przy wchodzeniu w zakręt, efekt "usztywnienia" pojazdu ale jednocześnie możemy zauważyć większe opory toczenia (zwiększone zużycie paliwa). Opony z wyższym indeksem nośności to także prawdopodobnie wyższy koszt zakupu. Podsumowując - przy standardowym wykorzystywaniu samochodu wybierz indeks nośności zbliżony do przewidzianego przez producenta ale na pewno nie niższy.

Indeks prędkości opony

Informuje o maksymalnej prędkości, do jakiej opona jest przeznaczona i dla jakiej producent daje gwarancję poprawnego przenoszenia obciążeń. Indeks ten ma wartość literową, poniżej prezentujemy tabelę indeksów nośności:

  • Q - 160 km/h
  • R - 170 km/h
  • S - 180 km/h
  • T - 190 km/h
  • H - 210 km/h
  • V - 240 km/h
  • ZR - > 240 km/h
  • W - 270 km/h
  • Y - 300 km/h
 

Analogicznie jak w przypadku indeksów nośności doborem powinien kierować zdrowy rozsądek oraz zalecenia producenta. Najlepiej wybierać oponę, której indeks prędkości jest równy lub wyższy niż katalogowa prędkość maksymalna samochodu. 

Dodatkowe informacje dotyczące produkcji (m.in. data produkcji opony)

DOT..thumb.jpg.348f112718e8d421414aee4e376ec919.jpg
źródło

Kod informacyjny często rozpoczyna się od liter DOT (oznaczenie amerykańskiego departamentu transportu), następnie kod fabryki, gdzie opona została wyprodukowana, kod wymiaru opony z kodem producenta oraz czterocyfrowe oznaczenie daty produkcji.

Kod informacyjny może więc mieć postać:

DOT HW03 AVLA 2716, gdzie:

  • DOT - stałe oznaczenie amerykańskiego departamentu transportu
  • HW03 - kod fabryki, w której wyprodukowano oponę
  • AVLA - kod wymiaru opony
  • 2716 - oznaczenie daty produkcji opony (wyjaśnienie poniżej)

Najważniejsza z dodatkowych parametrów, które można znaleźć na oponie to czterocyfrowe oznaczenie daty produkcji. Dwie pierwsze cyfry określają tydzień roku, dwie kolejne - rok produkcji. Na przykładzie:

  • 0917 - produkcja opony w 9 tygodniu 2017 roku
  • 4616 - produkcja opony w 46 tygodniu 2016 roku

Należy zwracać uwagę na datę produkcji nowych opon - często można znaleźć w ofercie bardzo tanie opony, które co prawda są nowe ale zostały wyprodukowane dość dawno. Zgodnie z Polską Normą za opony pełnowartościowe uważa się opony nie starsze niż 36 miesięcy od daty produkcji. Co prawda stosowane obecnie mieszanki i ulepszacze w procesie produkcji opon powodują, że nieużywane i poprawnie przechowywane opony "starzeją się" wolniej, tzn. wolniej tracą swoje parametry, dystrybutor powinien informować klienta o wieku opony o ile jej data produkcji jest starsza niż 24 miesiące. Klienci powinni wiedzieć bez żadnych wątpliwości, że kupują oponę starszą niż 24 miesiące. Oczywiście są to zalecenia - w Wielkiej Brytanii np. za nowe uważa się opony, których wiek nie przekracza 6 lat i były poprawnie przechowywane, w Niemczech - 5 lat. Jeśli na kupowanej oponie pojawiły się mikropęknięcia, załamania, odkształcenia - nie należy takich opon kupować.

Opony symetryczne i asymetryczne

  • opona symetryczna - bieżnik ma identyczną rzeźbę po obu stronach opony. 
  • opona asymetryczna - bieżnik ma inną rzeźbę od wewnętrznej części opony, inną od zewnętrznej; opona taka posiada odpowiednie oznaczenie - outside (strona zewnętrzna, "od drogi") oraz inside (strona wewnętrzna "od samochodu") i muszą być montowane na felgach i na samochodzie zgodnie z tymi oznaczeniami

opona-asymetryczna-oznaczenie.jpg.f85e647dc576c556d63e2c91e7462fe6.jpg
źródło

TWI - wskaźnik zużycia bieżnika

TWI (ang. Tread Wear Indicator) -  wskaźnik zużycia bieżnika - za jego pomocą łatwo ustalisz, czy Twoje opony dożyły swoich dni i powinieneś je wymienić na nowe. Jeśli opona nie ma wskaźnika zużycia bieżnika, zastosowanie ma rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, mówiące, że głębokość bieżnika nie może być mniejsza niż 1,6 mm. 

Oczywiście są to wartości absolutnie minimalne przy których opona nie ma już zbyt wiele swoich pierwotnych właściwości. Zaleca się wymianę opon letnich przy bieżniku mniejszym niż 3 mm, opon zimowych przy bieżniku mniejszym niż 4 mm.

Poniższe zdjęcie prezentuje jak wyglądają wskaźniki zużycia bieżnika:

DSC_8391.thumb.jpg.e56ef81c80da931287c3758267434446.jpgDSC_8392(1).jpg.81d766c4a780fc8b37dfa3277a497797.jpg
źródło

  • trójkąt z napisem TWI - jeśli bieżnik zetrze się do górnego wierzchołka trójkąta, czas na zmianę opon
  • "belki" łączące rowki bieżnika - jeśli są one na równo z bieżnikiem - to również oznacza, że to ostatnia droga opony - na śmietnik

 

Europejska etykieta opony

W 2012 roku weszły w życie na terenie Unii Europejskiej przepisy, wymagające od producentów stosowania jednolitego oznaczenia opon ze względu na ich ekonomię (zużycie paliwa oraz poziom generowanego hałasu) a także zachowanie na mokrej nawierzchni. Ma to pozwolić nam, jako kierowcom - konsumentom, łatwiejsze porównanie opon kilku producentów i podjęcie decyzji, którą oponę wybrać.

etykieta_opon.jpg.042476d6c53b9aa45f927c88031ed0d5.jpg

Piktogramy na grafice są łatwe do rozszyfrowania:

  • wpływ na zużycie paliwa - należy pamiętać, że opony mają bardzo duży wpływ na zużycie paliwa. Skala od A do G, gdzie A to opona z najmniejszymi oporami toczenia (najlepsza) a G opona z największymi oporami toczenia (najgorsza, znacznie podnosząca zużycie paliwa). Ogumienie z klasyfikacją A może mieć nawet do 8% bardziej ekonomiczne niż to z etykietą G. Opony klasy C oraz E to opony klasy średniej - nadal dość popularne.
  • przyczepność na mokrej nawierzchni - wskaźnik ten oznacza szybkość hamowania pojazdu na mokrej nawierzchni. A - najlepsza ocena, G - najsłabsza przyczepność na mokrej nawierzchni. Do badania długości drogi hamowania używa się modelowego samochodu poruszającego się z prędkością 80km/h a różnica długości hamowania pomiędzy pojazdami z oponami klasy A oraz klasy F wynoszą nawet 19 metrów. Warto więc zwracać uwagę na ten parametr
  • hałas zewnętrzny generowany przez oponę - wartość w decybelach oraz piktogram w postaci "czarnych fal". 1 fala - opona cicha, 2 czarne fale - opona o standardowej głośności, 3 czarne fale - głośna opona. należy pamiętać, że człowiek nie odczuwa wzrostu decybeli liniowo - dobrze prezentuje to poniższy obrazek:
    59e6041f57d65_Poziom-haasu.jpg.8185f3936e981bf860f2d2a058d7b505.jpg

 

Czy warto wybierać oponę z najlepszymi wartościami każdego z parametrów? Jeśli nie oglądasz się na pieniądze - zapewne tak, choć różnice między klasyfikacją A oraz B nie będą przepastne.
Jeśli szukasz złotego środka, celuj w opony mieszczące się w lepszych parametrach i weź pod uwagę to jak użytkujesz swój samochód i czego od niego oczekujesz.

 

Jak przechowywać opony

Tutaj mamy rozróżnienie na dwie sytuacje:

  • przechowujesz opony z felgami - możesz je powiesić za felgę lub postawić jedno koło na drugim, poziomo
  • przechowujesz opony bez felg - opony muszą stać, tak jakby były zamontowane na samochodzie

Uwaga - pamiętaj, że przed założeniem kół na samochód warto je wyważyć - nawet w przypadku, gdy koła zostały zdjęte z samochodu wraz z felgami i nie były demontowane.

d53ff42cad26d9092b90f0c56e0ae8fb8212ad4d.thumb.png.5a1f600c7e88e894ca3762abb949ebfd.png
źródło

 

Kiedy należy wymienić oponę (lub opony)

Poza wspomnianym wyżej przypadkiem naturalnego zużycia bieżnika, jest jeszcze kilka sytuacji, w której powinniśmy dbając o bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu, wymienić opony:

  • wybrzuszenie ("pęcherz") opony
    uszkodzone.jpg.b9af92c45b4021aa7ef35472b494383a.jpg
    źródło
  • przebicie ściany bocznej - takiego uszkodzenia nie da się naprawić
  • rozdarcie opony
  • nierównomiernie zużyte - zużycie bieżnika należy skontrolować w kilku punktach opony, jeśli są duże różnice - oznacza to prawdopodobnie problemy z zawieszeniem i/lub układem kierowniczym; przed wymianą opon należy usunąć przyczynę nierównomiernego zużycia bieżnika
  • zaleca się również co najmniej bardzo dokładną kontrolę i ewentualną wymianę opon po 6 sezonach użytkowania; opony ze "zmianami starzeniowymi" czyli popękana guma, pęknięcia, deformacje powinny byż definitywnie wymienione; wiele źródeł podaje, że opony używane przez 10 lat powinny być bezwzględnie wymienione na nowe

 

Na jak długo wystarczy mój komplet opon

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. To zależy od typu opon jakie wybrałeś, Twojego stylu jazdy, dbałości o opony (m.in. dbanie o poprawne ciśnienie).

Bardzo dobrze "trwałość" opon precyzuje poniższy wykres:

sredni-przebieg-opon.JPG.a072c6d70b7ac0ca6685b1bb07befe3b.JPG
źródło

 

Czy dozwolone są różne typy opon na samochodzie

Najbardziej polecane rozwiązanie to posiadanie czterech identycznych opon na obu osiach. Przy poprawnym stanie technicznym i rotacji przy sezonowej wymianie opon - powinny one zużywać się równomiernie i być wymienione w tym samym momencie. Wiadomo, że jest to sytuacja idealna i nie zawsze możliwa. Przy przebiciu jednej opony i dyskwalifikacji jej z dalszej eksploatacji najczęściej decydujemy się na wymianę dwóch a nie czterech opon.

Najważniejsza zasada brzmi - te same opony na jednej osi. Te same, tzn. tego samego producenta, modelu, z takim samym indeksem prędkości, nośności, stopniu zużycia, rodzaju bieżnika. Definiują to przepisy - § 11 ust. 5-7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003 r. Nr 32, poz. 262 z późn. zm.).

Przy przebiciu jednej opony mamy właściwie trzy możliwe scenariusze (z zastrzeżeniem wcześniejszego akapitu, czyli jedna oś - identyczne opony!):

  • wymiana dwóch opon - w przypadku gdy różnica głębokości bieżnika na jednej osi wynosić będzie więcej niż 5mm; częsty przypadek gdy złapiemy gumę po dłuższym czasie użytkowania opon
  • wymiana jednej opony - w przypadku gdy różnica głębokości bieżnika na jednej osi będzie mniejsza niż 5mm; to może się zdarzyć gdy złapiemy gumę w niedługim czasie po wymianie opon na nowe i jesteśmy w stanie dokupić identyczną oponę jak ta, którą przebiliśmy
  • wymiana czterech opon - może być konieczna gdy złapiemy gumę po długim czasie użytkowania i głębokość bieżnika opon na jednej osi będzie drastycznie odbiegała od nowych opon - najlepiej pomoże ocenić to dobry wulkanizator!

Czy lepsze / nowe opony zastosować na przedniej czy na tylnej osi pojazdu? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta i można powiedzieć zdecydowanie "ilu ludzi tyle opinii", do mnie przemawiają argumenty wymienione tutaj. Pozwolę sobie przytoczyć je w formie cytatu:

Cytuj

Kiedyś było tak... Gdy używano opon dętkowych większość specjalistów uważało, że lepsze ogumienie powinno być zamontowane na przedniej osi, aby w przypadku przebicia opony chronić samochód przed ściągnięciem do rowu. Opony bezdętkowe używane obecnie są bezpieczniejsze, a w sytuacji przebicia, powietrze schodzi z niej znacznie wolniej niż w oponach starego typu.  Kilkadziesiąt lat temu na polskim rynku dominowały auta z napędem na tylną oś ("Maluchy", "Duże Fiaty" czy Polonezy) – w związku najlepsze opony należało montować na osi napędowej, czyli w tym wypadku tylnej. W taki sposób wyewoluowała teoria, że lepsze opony zawsze montuje się na osi napędowej. Teraz z reguły jest to oś przednia, ponieważ na tej osi znajduje się napęd w większości aut. Według wielu teorii takie rozwiązanie poprawia kierowalność, stabilność jazdy, odprowadzanie wody, a także ruszanie na śniegu i śliskiej jezdni. Dzieje się tak jednak prawie wyłącznie na prostym odcinku drogi, w czasie manewrów na parkingu i podczas jazdy ze stałą prędkością, dlatego warto być świadomym, że powyższe teorie w wielu przypadkach są nie do końca prawdziwe lub straciły aktualność. Aż 4 organizacje przeprowadziły niezależne od siebie testy, aby pokazać w której sytuacji montaż lepszych opon na danej osi będzie lepszy. Przedstawione poniżej argumenty dają wyraźne wskazówki na jakiej osi montować lepsze opony.

Wyniki testów, które przeprowadziło Michelin prezentujemy poniżej - źródło.
Musisz sam na podstawie tych oraz innych testów zdecydować co w Twoim przypadku jest bardziej istotne i to rozwiązanie zastosować!

opony1.thumb.png.1cd7cb53309a7acd39b30a87cbc5cc85.png opony2.thumb.png.1b3b4a9443f073026f1d2db750ac6049.png opony3.png.43f9d2613255e397bf822e386b493316.png

Kiedy trzeba wyważyć opony

Opony, a właściwie koła z oponami należy wyważyć przy każdej wymianie. Niezależnie od tego czy zmieniamy tylko koła z letnich na zimowe (lub odwrotnie) czy wymieniamy opony, koła powinny zostać wyważone.Jeśli w czasie jazdy poczujemy drgania bądź wibracje przyczyną mogą być niewyważone koła. Przyczyn może być oczywiście więcej, ale diagnozę powinniśmy zacząć właśnie od tej czynności. Niezależnie od tego jeśli pokonujemy dużo kilometrów to powinno się wyważać koła przynajmniej co 15 tys. kilometrów.

 

Na podstawie:

  • Like 1

Udostępnij tę odpowiedź


Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Przywróć formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.


×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Korzystając ze strony akceptujesz nasz Warunki użytkowania oraz Polityka prywatności